Układ glimfatyczny a sen

🌙 Czym jest układ glimfatyczny?

Układ glimfatyczny, nazwany i opisany przez Profesor Maiken Nedergaard, jest funkcjonalnym odpowiednikiem układu limfatycznego w mózgu. Oznacza to, że jego funkcją jest ochrona mózgu przed toksynami. Mechanizm jego działania opiera się na przepływie płynu mózgowo-rdzeniowego, stanowiącego nośnik dla rozpuszczonych w nim zbędnych produktów metabolizmu komórkowego (metabolitów).

🌙 Jak sen wpływa na układ glimfatyczny?

Liczne dowody naukowe wskazują, że układ glimfatyczny jest najbardziej aktywny podczas snu i to wówczas dochodzi do odprowadzania z mózgu zbędnych metabolitów. Dla efektywnej pracy układu glimfatycznego istotna jest prawidłowa architektura snu, a konkretnie odpowiednia długość fazy snu głębokiego. Pobudzenie aktywności układu glimfatycznego można odtworzyć za pomocą anestetyków (leków do znieczulenia ogólnego - narkoza), w szczególności tych, które obniżają uwalnianie noradrenaliny, która podtrzymuje stan czuwania.

🌙 Czy pozycja ciała podczas snu ma wpływ na wydajność układu glimfatycznego?

Otóż pozycja ma wpływ na wydajność układu glimfatycznego. Uważa się, że pozycja boczna, którą najczęściej przybierają ssaki, w tym człowiek, jest optymalna z punktu widzenia usuwania z mózgu potencjalnie szkodliwych substancji. Odkrycie tych zależności wzbudza ogromne zainteresowanie i nadzieje, że poprzez wpływanie na pracę układu glimfatycznego będzie można zapobiegać lub choćby łagodzić przebieg chorób ośrodkowego układu nerwowego, w tym chorób neurodegeneracyjnych.